Qarışqalar yuvalarına gələn yad qarışqaları necə uzaqlaşdırırlar?

...

Heyvanlar 4 İyul 2016 00:17


Qarışqalar yuvalarına gələn yad qarışqaların qoxusunu unutmurlar

Tədqiqatçılar, yuvalarını ağaclarda quran tropik toxucu qarışqalar (Oecophylla smaragdina) üzərində araşdırma aparıblar. Təxminən 500 min işçi arının yaşadığı yuvada aparılan araşdırmalarda, özlərinə məxsus koloniyanın qarışqalarını digər qarışqalardan ayırd edə bildiklərini və yad qarışqaları yuvadan kənarlaşdırmaq üçün  hücuma keçdiklərini aşkar ediblər.

Qarışqalar öz koloniyalarına xas müəyyən kimyəvi xüsusiyyətlər sayəsində koloniya üzvlərini digərlərindən ayırd edə bilirlər, belə ki, başqa koloniyadan olan qarışqa ilə qarşılaşdıqda qarışqa onun qoxusunu dərhal tanıyır və hafizəsində saxlayır.  Bu qoxunu koloniyanın digər üzvlərinə də ötürür və beləcə, koloniyadakı digər qarışqalar da yuvaya girməyə çalışan yad qarışqaları tanıyırlar. Beləcə, qarışqalar arasında "ortaq yaddaş" formalaşır.

Qarışqaların ilk yarandıqları andan etibarən bu qüsursuz davranışı sərgiləməsi, şübhəsiz ki, üzərində düşünülməli bir mövzudur. Bu cür bir plan üçün lazım olan iş bölgüsünün yalnız öz həyatını, mənfəətlərini düşünən bir canlı tərəfindən tətbiq olunması qeyri-mümkündür. Bütün canlıların Yaradıcısı, sonsuz ağıl sahibi olan Allah qarışqaların bu sistemli dünyasında Öz sonsuz qüdrətini göstərir. Ayələrdə belə buyurulur:

"Göylərdə və yerdə olanların hamısı Allahın şəninə təriflər deyir. O, Qüdrətlidir, Müdrikdir. Göylərin və yerin hökmranlığı Ona məxsusdur. O həm dirildir, həm də öldürür. O, hər şeyə qadirdir." (Hədid surəsi, 1-2)