Nektar toplayarkən arıların eyni çiçək növünü ziyarət etmələrindəki hikmət nədir?

...

Heyvanlar 10 Oktyabr 2016 21:48


 

 

Müxtəlif çiçəklərin olduğu yerlərdə bal toplayan arıları bir müddət izləsək, maraqlı vəziyyətlə qarşılaşarıq. Arılar hər dəfə eyni növ çiçəklərə qonurlar. Bir çiçəkdən digərinə uçarkən başqa növdən olan çiçəklərə diqqət belə etmirlər.

 

Bəzən günlərlə eyni növ çiçəkləri ziyarət edən arıların bu davranışları həm özləri, həm də çiçəklər üçün faydalı olur. Bunu belə izah etmək olar: bir çiçəyə ilk dəfə qonan arı o çiçəyin quruluşunu bilmədiyi üçün çox uzun müddət kiçik nektar damlasını tapmaqla məşğul ola bilər. Arı eyni çiçəyə yalnız 5-6 dəfə qonduqdan sonra sürəti və bacarıqları artır və hədəfinə rahatlıqla çatdığı üçün zamana da qənaət edir.

 

Arılar eyni növ çiçəkləri seçdikləri üçün çiçəklər də rahat və sürətli mayalanır. Bir çiçəyin tozcuğu başqa çiçəkləri mayalandıra bilməz. Yalnızca arıların eyni növ çiçəklər arasında etdikləri səyahət zamanı mayalanır. Onlar eyni növ çiçəkləri qoxu vasitəsilə tapırlar.

 

Arılar bir dəfə gəldikləri və nektar və ya tozcuq topladıqları çiçəkləri həmin çiçəyə qoxu buraxaraq da işarələyirlər. Beləcə, özlərindən sonra buraya gələn arılar boş yerə nə enerji, nə də vaxt itirirlər.

 

Arıların bədən quruluşundakı qüsursuz nizam

 

Arıların bədənləri qüsursuz yaradılış nümunəsidir. Hər bir orqanı xüsusi olaraq yaradılmışdır. Məsələn, skeleti olduqca möhkəmdir. Tənəffüs sistemi havadan səmərəli istifadə edərək toxumalara daha çox qidanın çatmasını təmin edir. Əzələlərin quruluşu isə canlının ehtiyacına uyğun olaraq fərqli xüsusiyyətlərə sahibdir. Məsələn, qanadlarındakı əzələlərdə oksigenlə daha çox təmin etmək üçün digər əzələlərdə olan xarici pərdə yoxdur. Həmçinin, iybilmə və dadbilmə sistemləri də canlının çiçək toplama vəzifəsinə ən uyğun şəkildə yaradılmışdır. Arıların qüsursuz bədən quruluşları Allahın bənzərsiz yaratma sənətinin və sonsuz elminin dəlillərindən yalnızca bir neçəsidir. Allah elmi ilə hər şeyi əhatə etdiyini bir ayəsində belə bildirir:

 

"Sizin tanrınız yalnız Özündən başqa heç bir tanrı olmayan Allahdır. O, elmi ilə hər şeyi əhatə edir”. (Ta ha surəsi, 98)

 

Arıların digər yaradılış möcüzəsi xüsusiyyətlərinə nümunələr

 

Eyni pətəkdəki arılar gün ərzində 225000 çiçəyi ziyarət edirlər. Təkcə bir arı bir gündə 50-1000 çiçəyi, bəzən də bir neçə min çiçəyi ziyarət edir.

 

Ana arı gün ərzində 5-6 dəqiqə fasilə ilə 2000 yumurta, hər il isə təxminən 200 min yumurta qoyur.

 

Arılar 450 qram bal hazırlamaq üçün 2 milyon çiçəyi ziyarət etməli, 1 kq bal hazırlamaq üçün isə dünyanı 4 dəfə dövr etməlidirlər.

 

Arı saatda orta hesabla 20-25 km yol qət edir.

 

Bir araşdırmanın nəticəsinə görə, arının beyni dünyanın ən müasir kompüterlərindən daha sürətli işləyir. Bu gün ən müasir kompüter saniyədə 16 milyard, Arı beyni isə bundan 625 dəfə daha çox, yəni 10 trilyon əməliyyat icra edir. Bundan başqa, arı beyni bu qədər çox əməliyyat yerinə yetirdiyi halda, kompüterdən daha az enerji sərf edir. 10 milyon arının sərf etdiyi enerji təkcə 100 vattlıq lampanı yandırmaq üçün istifadə olunan enerjiyə bərabərdir (arının beyni 10 mikrovattdan daha az enerji sərf edir).

 

Bəzi hörümçək növləri torlarını qurarkən Allahın çiçəklər üzərində yaratdığı naxışlardan istifadə edərək onları təqlid edir, arılar isə uzaqdan hörümçək torunu çiçək zənn edirlər. Lakin bu canlılar da tamamilə müdafiəsiz olmurlar. Çünki ultrabənövşəyi şüaları gördükləri kimi günəşin ətrafındakı polarizə olunmuş işığı da çox həssas şəkildə görürlər. Buna görə buludlu gündə belə günəşə baxaraq yuvalarının istiqamətini tapa bilirlər. Hörümçək toruna çox yaxınlaşan arı bunu ovlanmazdan əvvəl fərq edərsə, polarizə günəş işığına baxaraq da yuvasının yolunu tapa bilər.